بررسی کارایی شعب بانک ملی بر اساس درجه‌بندی شعب: مطالعه موردی شهرستان اراک

در این مقاله سعی شده است میزان کارایی شعب مختلف بانک ملی در سال‌های (1391-1390) باتوجه به درجه‌بندی آنها اندازه‌گیری و مقایسه گردد و با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) کارایی 27 شعبه از شعب بانک ملی موجود در شهر اراک ارزیابی شده است. شعب مورد بررسی با توجه به ویژگی‌های خاص و معیار‌های بانک مرکزی درجه‌بندی شده‌اند و میزان کارایی مدیریتی و فنی و مقیاس واحدها محاسبه شده است و برای شعب ناکارا راه‌حل ارائه و در نهایت شعبی به‌عنوان الگو برای شعبات ناکارا معرفی شده‌اند. نتایج تحقیق بیانگر آن است که متوسط کارایی مقیاس (SC) و کارایی مدیریتی (CRS) و کارایی فنی (VRS) در شعب منتخب طی سال‌های مورد بررسی به‌ترتیب 94/91، 78/85 و 39/93 درصد می‌باشد. در سال 1390 به‌ترتیب 9/25، 74/40 و 62/29 درصد از شعب نمونه، در حالت CRS و VRS و SC کارا می‌باشند. در این میان 9/25 درصد از این شعب دارای هر دو کارایی فنی و مقیاس می‌باشند و 8/14 درصد این شعب در حالت CRS کارا نبوده، و بنابراین تنها کارایی خالص فنی دارند و فاقد کارایی مقیاس می‌باشند. در سال1391، 33/33 درصد شعب دارای کارایی مدیریتی (CRS) و 55/55 درصد دارای کارایی فنی (VRS) و33/33 درصد دارای کارایی مقیاس می‌باشند. تعدادی از این واحدها برای رسیدن به کارایی مقیاس می‌بایست با توجه به نوع بازدهی و مقادیر بهینه‌ای که مدل برای آنها تعیین می‌کند در نهاده‌های خود صرفه‌جویی‌هایی انجام دهند. در نهایت در سال 1390 به میزان 14/48 و در سال 1391 به میزان 44/44 درصد از شعبه‌های نمونه وجود دارند که در هیچ یک از حالت‌های مذکور، هدف‌کوتاه‌مدت و بلندمدت کارا نیستند.